۵سوال مهم و بی‌پاسخ درباره حادثه سقوط بالگرد رئیس‌جمهور
ماجرای حادثه بالگرد رئیس‌جمهور فقید و همراهانشان ابعاد مختلفی دارد و سوالات مهمی در این باره ذهن مردم را مشغول کرده است.
شفقنا نوشت: در پی سقوط تلخ بالگرد ریاست جهوری، چند نکته و پرسش پیرامون این حادثه مطرح است:
الف: اطلاع رسانی بحران، باید دقیق و واقعی و با پرهیز از گمانه زنی های غیر حرفه ای باشد. اجتناب از شایعه و اطلاعات نادرست و اطمینان از صحت و شفافیت در تمامی مراحل، از ضرورت های اطلاع رسانی بحران است. در عین سرعت در اطلاع رسانی، باید مراقب دقت اطلاعات منتشر شده بود. در اطلاع رسانی بحران، شایسته است، یک سخنگو از سوی ستاد مدیریت بحران اطلاع رسانی مستمر و شفاف و دقیق به رسانه ها را عهده دار شود. چرا که انتشار اخبار ضد و نقیض اعتماد افکار عمومی را مخدوش می سازد. همچنین باید از گمانه زنی هایی که امید های واهی و یا ناامیدی ها بی دلیل ایجاد می کند، پرهیز شود و تا مشاهده ی عینی محل و آثار حادثه، از گمانه زنی قطعی درباره سرنوشت نهایی حادثه دیدگان پرهیز شود. در این حال با توجه به عدم دریافت هرگونه سیگنال از تیم محافظ و تیم پروازی، وخامت شدید وضعیت از همان لحظه نخست قابل پیش بینی بوده است. متاسفانه در همه موارد فوق کاستی هایی چه در مدیریت متمرکز بحران و چه در مدیریت اطلاع رسانی این بحران وجود داشت که بایسته است مورد توجه قرار گیرد. تا آخرین لحظات برای افکار عمومی روشن نشد که فرماندهی اداره ی این بحران بر عهده ی چه نهاد و یا چه کسی اعم از وزارت کشور، دفتر ریاست جمهوری، هلا ااحمر، نهادهای نظامی و … است و صدا و سیما و رسانه های رسمی نیز در اطلاع رسانی نیز بر این ابهام دامن زدند.
ب: ارسال و دریافت کمک از کشورهای خارجی در حوادث و سوانح به دلیل ماهیت انسانی آن امری معمول در جهان است، اما در اطلاع رسانی درباره آن باید مراقبت شود، کرامت و عزت ملی خدشه دار نشود. ضمن آن که در گذشته در خصوص دریافت کمک های خارجی در برخی بحران ها، با طرح شبهات امنیتی از دریافت کمک پرهیز شده بود. متاسفانه در پوشش اخبار پهپاد ترکیه‌ای و یا پیشنهادات پوتین برای ارسال خودرو یا بالگرد که از وقوع آن هم بی اطلاع هستیم، یا دیگر تقاضای کمک از کشورهای خارجی نوعی بزرگنمایی و تبلیغات بیش از حد آن هم از سوی خبرگزاری های رسمی فعال در پوشش بحران اخیر، برای کشورهای خارجی صورت گرفت که هم گستردگی تلاش های تیم های امدادی داخلی را کم اهمیت جلوه داد و هم عزت ملی را در چشم جهانیان مخدوش ساخت.
ج: در پوشش و اطلاع رسانی پس از یافتن بالگرد، نیز در کنار اهتمام به تشییع ومراسم مربوطه باید تحلیل از آینده و تحولات پیش روی و همچنین روند ارائه ی اطلاعات لازم به مردم درباره دلایل وقوع حادثه، مورد توجه باشد اما تاکنون بعد نخست، آن هم از وجه احساسی بیشتر غلبه داشته – که قابل درک است – اما می توان رویکرد ملی تری را مد نظر قرار داد و به موضوع از نگاه کلیت ملت ورود کرد. همچنین بایسته است ابعاد دیگر نیز در حد خود و برای تنویر افکار عمومی مد نظر قرار گیرد.
همچنین در چند روز گذشته دو پرسش دیگر نیز به نسبت مورد توجه رسانه های مجازی و افکار عمومی بوده است:
د: آیا پرواز با سیستم ناوبری که عمر آن به دهه های گذشته باز می گردد و همچنین بدون پیش بینی دقیق شرایط آب و هوایی، مطابق با پروتکل های این گونه سفرها و در چنین سطحی بوده است؟ آیا در این خصوص خطای محاسبه یا سهل انگاری صورت نگرفته و در این صورت مسئولیت آن با کجاست؟ با توجه به این حادثه و نمونه های فراوان دیگر که پیوسته برای مردم عزیزمان در سیستم ترابری کشور رخ می دهد، آیا وقت آن نرسیده است که نوسازی اساسی زیربناهای کشور و یا تغییری استراتژيک در صنعت حمل و نقل کشور با تغییر در برخی سیاست های داخلی و خارجی مورد توجه سیاست سازان و سیاستگذاران ارشد کشور قرار گیرد؟
ه: معمولا در شرایط نقص فنی و یا بی ثباتی پرواز، پیام وضعیت اضطراری از سوی خلبان و تیم مهندسی پرواز ارسال می شود. چنان که از اظهارات مقامات ذیربط تا این لحظه بر می آید، پیش از سقوط بالگرد، ظاهرا هیچگونه پیام شرایط اضطراری یا فرود اضطراری از سوی خلبان بالگرد دریافت نشده است. دلایل آن چه بوده است؟ برخی کارشناسان بر این باورند، این نکته می تواند ناشی از سقوط ناگهانی و بسیار سریع بالگرد باشد به گونه ای که خلبان و یا محافظان همراه رئیس جمهور که خود سیستم ارسال پیام مستقل خود را دارند، فرصت ارسال هیچگونه پیام اضطراری را پیدا نکرده اند. در این صورت آیا رخدادی نظیر برخورد بالگرد به کوه به صورت ناگهانی و پیش بینی نشده روی داده است؟ در حالی که دو بالگرد دیگر به فراتر از ابر پیش روی اوج گرفته اند و به سلامت عبور کرده اند، چرا این بالگرد چنین نکرده یا نتوانسته چنین اقدامی کند و به نقطه ی پایین تر رفته است؟ آیا دلیل آن نقص فنی و یا اشتباه محاسباتی بوده است؟ آیا ولو با احتمال کم، ممکن است انهدام ناگهانی بالگرد به دلیل دخالت های غیر فنی و یا عاملی درونی و یا بیرونی دیگری بوده باشد؟ تحقیق در این خصوص نباید کشدار شده و مشمول مرور ایام شود و انتظار می رود نتیجه مشخص و واضح و قانع کننده داشته باشد.
امید است مسئولان ذیربط با انجام تامل و تحقیقات لازم در همه موارد فوق، هر چه سریعتر پاسخ های لازم را به افکار عمومی ارايه دهند.
